In de Decembercirculaire van het Rijk is voor de periode 2025-2028 jaarlijks een bedrag van € 0,9 miljoen ontvangen voor de indirecte uitvoeringskosten van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).
Met de middelen voor ZH-PLG deden we het afgelopen jaar een aantal subsidieopenstellingen en verleningen. Het budget is begroot vanuit 2024 vanwege een looptijdwijziging en omdat een aantal van de activiteiten plaatsvindt in 2025. Het gaat in totaal om € 1,4 miljoen.
Vanuit de (voor)financiering is € 0,9 miljoen begroot voor maatregelen die niet vanuit de rijksmiddelen bekostigd kunnen worden, maar die we wel willen uitvoeren.
Dekking ten laste van het begrotingssaldo.

Bijstelling van de lasten komt voor € 1 miljoen door looptijdwijzigingen in subsidies voor Boerenlandvogels, bos en bomen en icoonsoorten. Hiervoor zijn middelen van 2024 naar 2025 geschoven.
Voor LIFE-IP ontvingen we middelen vanuit de EU (zie ook baten) voor programmakosten. Hiervan is € 0,5 miljoen begroot in 2025. Vanuit de septembercirculaire van het Rijk is voor het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) een extra bedrag van € 0,4 miljoen ontvangen.
Dekking uit EU-bijdrage € 0,5 miljoen (zie ook de toelichting bij de baten), provinciale middelen € 0,4 miljoen en dekking ten laste van de reserve Groene Ambities € 1 miljoen.

De reserve voor het programma Integrale Ontwikkeling tussen Delft en Schiedam (IODS) is bij jaarrekening 2024 opgeheven. Een bedrag van € 0,4 miljoen is beklemd voor activiteiten in de komende jaren die horen bij lopende afspraken voor weidevogel-kerngebieden en kosten voor monitoring.
Dekking ten laste van het begrotingssaldo.

Om verschillende redenen is er een verschuiving van budget. Er is een bijstelling voor versneld uitgevoerde werkzaamheden in 2024 (verantwoord bij Jaarrekening 2024).

• Er is meer tijd nodig voor gesprekken met eigenaren over zelfrealisatie of grondverwerving.
• Er is vertraging in de besluitvorming van ruimtelijke procedures door gemeenten.
• Er is vertraging in de verlening van vergunningen.
• Er is vertraging van de uitvoering vanwege broedseizoen.
• Er is meer tijd nodig voor het sluiten van beheerovereenkomsten met toekomstige beheerders.

Dekking ten gunste van reserve Natuur Netwerk Nederland en Reserve Ontwikkelopgave natuur.

De toename aan kosten heeft verschillende oorzaken. Zo komt de toename van € 0,1 miljoen door een grotere noodzaak om vanuit andere maatschappelijke opgaven als waterveiligheid en predatiebeheer meer te doen aan faunabeheer. We stellen extra beheerplannen op met aanvullende middelen.
Vergunningverlening natuur zorgt voor hogere kosten van € 0,6 miljoen. We verwachten meer aanvragen voor vergunningen. Daardoor stijgen de kosten voor vergunningverlening, net als de baten die hiermee samenhangen (zie onderdeel baten).
Een bedrag van € 0,9 miljoen aan budget schuiven we door omdat de bestrijding van de waterteunisbloem in het Haringvliet doorloopt in volgend jaar.
Het gaat om € 2,5 miljoen extra aan tegemoetkoming voor faunaschade. Dit komt door stijgende prijzen voor gewassen en doordat meer dieren schade toebrengen aan gewassen.
Dekking ten laste van het begrotingssaldo € 1,6 miljoen, dekking uit specifieke bijdrage € 0,6 miljoen en dekking uit de reserve Groene ambitie € 0,1 miljoen.

De mutatie op beheer begrensde natuur heeft 2 oorzaken. Voor beheer van Natura 2000 is een bedrag van € 0,4 miljoen vanuit 2024 beschikbaar in 2025. Dit komt door uitloop van activiteiten. Het budget voor beheer van Natuurnetwerk Nederland (NNN) is eenmalig voor € 3 miljoen naar beneden bijgesteld. Dit komt doordat oplevering van een aantal NNN-projecten langer duurt dan gedacht. Daarnaast ontvingen we middelen (€ 1,5 miljoen) vanuit de septembercirculaire van het Rijk. Het doel hiervan is om de beheervergoeding voor het NNN van 75% naar 84% van de standaard kostprijs te brengen. Deze middelen waren al in het beschikbare budget opgenomen.
Dekking ten laste van reserve Groene Ambitie € 0,4 miljoen en dekking ten gunste van provinciale middelen €3,0 miljoen.

We kregen een voortgangsrapportage van de subsidieontvanger die het Watergebiedsplan realiseert in de gebiedsovereenkomst Veenweide Krimpenerwaard. De lastneming is hierop aangepast.
Dekking ten laste van de reserve Groene ambitie.

Voor een toelichting zie Paragraaf Arbeidscapaciteit.

Het plattelandsontwikkelingsprogramma POP3 is bijna klaar. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) verricht het laatste werk voor de vaststellingen van subsidies. De resterende middelen (€ 0,3 miljoen) vanuit 2024 zijn hiervoor opgenomen in de begroting van 2025.
Voor het Nationaal Strategisch Plan (NSP) vanuit het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid-programma (GLB) zijn aanvragen later ingediend dan gedacht. Deze aanvragen zijn in behandeling. Ze leiden in 2025 tot lasten. De Europese en provinciale middelen (samen € 2,3 miljoen) die vanuit 2024 niet zijn besteed, zijn opnieuw (meerjarig) begroot voor de opdracht NSP (zie ook baten).
Dekking ten laste van EU bijdrage en Provinciale middelen en de reserve Groene Ambities.

Voor het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland (IBP-VP) Zuidwestelijke Delta (Rijksmiddelen) keurde het ministerie van LVVN een looptijdverlenging goed. In de eerste helft van 2025 worden activiteiten afgerond. De vertraging kwam onder meer door de coronaperiode waarin veel activiteiten stillagen.  De overblijvende middelen met de cofinanciering die daarbij hoort, worden besteed en begroot in 2025 (zie ook baten).
Dekking ten laste van Rijksbijdrage en cofinanciering vanuit de reserve Groene ambities.

Voor de aanvullende activiteiten is € 2 miljoen nodig. Dit geld is onttrokken aan de reserve 'Geen lege handen voor de landbouw’ die in 2024 is gevormd door amendement 821. De middelen worden voor € 1 miljoen ingezet in 2025 en voor hetzelfde bedrag in 2026. Middelen worden gebruikt voor de doelen die in het amendement zijn vastgelegd. Een voorbeeld is steun aan een zo breed mogelijke groep agrariërs bij de overgang naar een toekomstbestendige landbouw. Dat komt overeen met de beleidsdoelen van de provincie. De financiële gevolgen hiervan verantwoorden we binnen de begroting, zonder negatieve effecten op andere lopende programma’s. Dekking ten laste van reserve Geen lege handen voor landbouw.

Voor een toelichting zie Paragraaf Arbeidscapaciteit.

De bijstelling op budget van KRW bestaat uit 4 wijzigingen. In de Decembercirculaire 2024 zijn middelen beschikbaar voor beheersing van de rivierkreeft voor € 0,2 miljoen. Bij de Najaarsnota 2024 zijn 2 begrotingssubsidies goedgekeurd. Door te weinig arbeidscapaciteit bij de subsidieontvangers zijn de subsidieaanvragen nog niet ontvangen. Deze volgen in 2025. Het gaat in totaal om € 0,6 miljoen.
De provincie Zuid-Holland nam het voorzitterschap voor Rijn-West over van de provincie Utrecht. De begroting hiervoor komt uit op € 0,4 miljoen. Dit wordt betaald door andere provincies (zie ook baten).
Bij de begroting 2025 zijn middelen beschikbaar gesteld voor KRW-doelen. Omdat niet alle activiteiten in 2025 plaatsvinden, schuiven we een bedrag van € 1,5 miljoen door naar latere jaren.
Dekking ten gunste van provinciale middelen en dekking ten gunste van specifieke baten voor Rijn-West (zie toelichting baten).

Voor een toelichting zie Paragraaf Arbeidscapaciteit.

Voor de werkzaamheden binnen de opgave Natuur Netwerk Nederland ontvangen we bijdragen. Het gaat om subsidies vanuit het Rijk en de Europese Unie en om bijdragen van medeoverheden waarmee we bestuursovereenkomsten afgesloten. Deze bijdragen staan in de begroting. Dekking uit de specifieke baten.

Voor LIFE-IP ontvingen we middelen van de EU (zie ook lasten) voor programmakosten. Hiervan is € 0,4 miljoen begroot in 2025. Dekking uit de Europese bijdrage.

We verwachten dat de leges voor vergunningverlening natuur € 0,6 miljoen hoger zijn door een toename van het aantal aanvragen van vergunningen (zie onderdeel lasten). Dekking uit de specifieke baten.

Voor het Nationaal Strategisch Plan (NSP) vanuit het programma Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) zijn aanvragen later ingediend dan verwacht. Deze aanvragen zijn in behandeling en leiden in 2025 tot lasten. De Europese middelen die in 2024 niet zijn besteed, zijn opnieuw begroot voor de opdracht NSP (zie ook lasten). Dekking uit de Europese bijdrage.

Voor het programma IBP ZW Delta (Rijksmiddelen) keurde het ministerie van LVVN een looptijdverlenging goed. In de eerste helft van 2025 worden activiteiten afgerond. De vertraging kwam onder meer door de coronaperiode waarin veel activiteiten stillagen. De resterende baten worden (meerjarig) begroot vanaf 2025 (zie ook lasten). Dekking uit rijksbijdrage.

De provincie Zuid-Holland heeft het voorzitterschap voor Rijn-West. De begroting hiervoor komt uit op € 0,4 miljoen. Dit wordt betaald door andere provincies (zie ook lasten). Dekking uit specifieke baten.